خوراکی‌هایی که در زمان باستان رواج داشتند | علت عجیب آدمخواری مردم گینه نو! | قهوه و لوبیا اولین بار در این نقاط کشت شدند
تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۳۰۶۸۷
به گزارش همشهری آنلاین، وقتی پایتان به طبیعت باز می‌شود بی‌شک میوه‌های جنگلی را امتحان کرده‌اید. وقتی این میوه‌های جنگلی را با میوه‌هایی که از فروشگاه‌ها و تره‌بارهای محل زندگی خود مقایسه می‌کنید حتما متوجه تفاوت آنها از نظر اندازه و شکل می‌شویم.
مثلا توت فرنگی جنگلی خیلی کوچک‌تر از اندازه بازاری آن است که معمولا به توت فرنگی وحشی معروف است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اما واقعیت این است که تمام محصولات خوراکی و زراعی که امروزه مصرف می‌کنیم از همین گونه‌های وحشی به وجود آمده‌اند. درواقع اجداد ما در دوران باستان کم‌کم به‌صورت آگاهانه یا ناآگاهانه با تغییر ژنتیکی آنها را اهلی کرده‌اند.
البته اندازه دانه، مزه خوب و فراوانی آنها هم در اهلی کردن دانه‌ها نقش داشته است. این کار یعنی اهلی کردن گیاهان به ۱۰هزار سال پیش باز می‌گردد. کشاورزان اولیه انواع دانه‌های زراعی را می‌کاشتند تا بهترین‌شان را انتخاب کنند. صد البته که آنها اصلا از علم ژنتیک اطلاعی نداشتند!
اما سوال اینجاست پس چگونه توانستند محصولات زراعی را اهلی و خوردنی کنند؟ درباره این موضوع جرد دایموند زیست شناس و دانشمند آمریکایی تحقیقات کاملی انجام داده است که منبع ما در این مطلب است.
برگردیم به موضوع اهلی کردن دانه‌ها؛ مثلا نخود فرنگی در سال ۸ هزار پیش از میلاد، زیتون حدود ۴هزار سال پ. م، توت فرنگی در سده‌های میانی و گردوی آمریکایی پس از سال ۱۸۴۶ اهلی شد. همچنین لوبیا، خربزه، سیب‌زمینی و بادمجان همگی محصولاتی هستند که نیاکان وحشی ِ آنها تلخ یا سمی بودند و به مرور اهلی شدند.
این در حالی است که هنوز هم برخی میوه‌ها اهلی نشده‌اند. مثل بادام که دانه تلخی دارد و هنوز هم بادام وحشی، اهلی نشده است.
حتما می‌دانید که بسیاری از گیاهان توسط گرده افشانی و توسط نیروی باد تکثیر می‌شوند. اما در دوران باستان به غیر ازین روش عوامل دیگری هم نقش داشتند. تعداد حیوانات درآن زمان بسیار بیشتراز الان بود، بنابراین بخشی از روند تکثیر توسط حیوانات انجام می‌شد.
حیوانات گرسنه میوه را می‌بلعیدند و بعد که حرکت یا پرواز می‌کردند با دفع فضولات یا تف کردن بزاق‌شان محصول زراعی اهلی شده را به جاهای دیگر انتقال می‌دانند و دانه‌ها با این روش هزاران کیلومتر جابه‌جا و پخش می‌شدند. مثلا پرندگانی مانند طرقه در تکثیر توت فرنگی، سنجاب‌ها در تکثیر بلوط‌ها، خفاش‌ها در تکثیر انبه و مورچه‌ها در تکثیر بسیاری از مواد زراعی تاثیر داشته‌اند.
بزرگ‌تر شدن اندازه میوه‌ها به مرور زمانبرگردیم سر اندازه میوه‌های امروزی. در دوران باستان اندازه میوه‌ها کوچک بودند. به عنوان نمونه نخودفرنگی‌های وحشی کوچک هزاران سال جمع‌آوری می‌شدند، مانند بلوبری‌های کوچکی که ما امروزه جمع‌آوری می‌کنیم، و در این میان انسان برداشت بزرگ‌ترین نوع آن را ترجیح و گسترش داد.
سیب‌های امروزی حدود ۷سانتی‌متر قطر دارند؛ در حالی که سیب‌های وحشی نهایت ۳سانتی‌متر هستند. یا چوب بلال فقط به یک و نیم سانتی‌متر می‌رسید، اما کشاورزان سرخپوست مکزیکی در سال ۱۵۰۰ میلادی بلال‌هایی به طول ۱۵ سانتی‌متر پرورش دادند.
کدوحلوایی هم نمونه دیگری ازهمین محصولات زراعی است؛ کشاورزان اولیه توانستند کدوحلوایی‌های وحشی را که گوشت آنها از دانه آنها بیشتر بود انتخاب و تکثیر کنند. کدوحلوایی‌های امروزی از همان کدوحلوایی‌های آمریکایی که هزاران سال پیش اهلی شدند هستند.
اینجا خاستگاه قهوه استحتما برایتان جذاب است که بدانید قهوه این دانه پرطرفدار از کجا آمده است. اتیوپی‌ها هم در اهلی کردن دانه‌های وحشی مانند گندم و جو مهارت داشتند. اما معروف‌ترین محصولات آنها قهوه بوده که اکنون نیز دانه‌های قهوه در سراسر دنیا پراکنده شده است.
حتی درخت زیتون نیز از ۴هزار سال پ. م برای روغنش کاشته می‌شد. در واقع کشاورزان اولیه ناخودآگاه و به‌صورت تجربی به راز تکامل محصولات زراعی پی برده بودند.
البته فراموش نشود همیشه رشد یک محصول زراعی راحت و آسان انجام نمی‌شد. مثلا درختان میوه مانند زیتون، انجیر، خرما، انار و ... تا ۳ سال پس از کاشت محصول نمی‌دادند؛ برای همین این نوع کشاورزی مناسب افرادی بود که در همان دوران باستان به یکجانشینی خو کرده بودند. یا برخی درختان به پیوند زدن نیاز داشتند. برای همین اهلی کردن چنین درختانی تا دوران کلاسیک طول کشید.
درخت سیب یکی از همین نوع درختان است. سیب جزو دشوارترین درختان میوه برای کاشت و از آخرین درختان مهم اهلی شده در اوراسیا (در دانش جغرافیا و علوم سیاسی، به سرزمین ادامه‌داری که دو قاره اروپا و آسیا را دربرمی‌گیرد، اصطلاحأ اوراسیا گفته می‌شود) بوده است، زیرا نیاز به زدن پیوند داشته است. تا عهد کلاسیک یونانی‌ها یعنی تا ۸هزار سال پس از ظهور تولید خوراک اوراسیا هیچ مدرکی بر اینکه سیب در اروپا و منطقه هلال حاصلخیز کشت شده باشد وجود ندارد.
البته نباید فراموش کرد که جغرافیا نیز در اهلی شدن گیاهان نقش بسیاری دارد. مثلا خیلی از گیاهان و محصولات زراعی و کشاورزی در مناطق کوهستانی اصلا رشد نمی‌کنند و به خاک حاصلخیز و جلگه‌ای نیاز دارند.
مثلا کوه نشینان گینه نو با محدودیت جدی پروتئین رو به رو هستند. برای همین کودکان در کوهستان‌های گینه نو شکم بادکرده دارند. کمبود پروتئین احتمالا علت رواج آدمخواری در جوامع کوهستانی گینه نو بوده است. تا اینکه درنهایت یک ریشه خوراکی جدید یعنی سیب زمینی شیرین از آمریکای جنوبی به گینه نو رسید. زیرا سیب زمینی شیرین در ارتفاع هم رشد می‌کند. نتیجه ورود سیب‌زمینی شیرین انفجار جمعیت در مناطق کوهستانی بود.
انواع عمده محصولات زراعی زمان باستاندر زیر نمونه‌هایی از انواع عمده محصولات زراعی دنیای باستان را در نخستین مناطق کشاورزی جهان می‌خوانید:
| منطقه | غلات و سایر گندمیان | حبوبات | صیفی جات | ریشه‌ها و غده‌ها |
| هلال حاصلخیز شامل خاورمیانه | گندم دودانه، گندم تک دانه و جو | نخود، عدس، نخود سفید | خربزه وحشی | |
| چین | ارزن، برنج | سویا، لوبیای چینی، ماش | خربزه وحشی | |
| مزو آمریکا | ذرت | لوبیای معمولی و لوبیای قرمز | کدوی پیپو | |
| آند، آمازون | کینوا و ذرت | لوبیای لیما، لوبیای معمولی، بادام زمینی | کدوی ماکسیما | سیب زمینی |
| آفریقای غربی و ساحل | ذرت، ارزن، برنج آفریقایی | لوبیای چشم بلبلی، پسته | هندوانه و کدوی قلیایی | سیب زمینی هندی آفریقایی |
| هند | ذرت خوشه‌ای، گندم، جو، برنج، انواع ارزن | لوبیا سنبلی، نخود سیاه، نخود سبز | خیار | |
| اتیوپی | ارزن، گندم، جو، قهوه | نخود، عدس | ||
| گینه نو | نیشکر و موز | سیب زمینی هندی، گوش فیل |
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: باستان تاریخ باستان شناسی خبر مهم تغذیه سالم تغذیه محصولات زراعی دوران باستان توت فرنگی اهلی کردن سیب زمینی میوه ها دانه ها اهلی شد گینه نو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۳۰۶۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عادت عجیب زرافه‌ها در خوابیدن؛ زرافه چطور می‌خوابد؟
اگر یک شب را به طور کامل بیدار مانده باشید، به خوبی می‌دانید که چقدر به خواب نیاز داریم تا عملکرد خوبی داشته باشیم. یک کمبود کوچک حتی می‌تواند ما را از پا دربیاورد.
به گزارش «زیسان» به نقل از راز بقا، اما در طبیعت، الگو‌های خواب حیوانات در مسیر‌های متفاوتی تکامل یافته است. برای آنها، خواب بهای سنگین‌تری دارد (که باید بر اجداد دور ما نیز تأثیر گذاشته باشد): آسیب پذیری.
حتی شکارچیان موفق حیوانی، مانند انسان نمی‌خوابند؛ به صورت عمیق و طولانی، اساساً بدون دفاع و در یک زمان طولانی.
برای مثال اگرچه شیرها، این شکارچی خشکی در آفریقا، تا ۲۰ ساعت در روز استراحت می‌کنند، اما در اصل آنها فقط چرت می‌زنند. بعد از این چُرت‌ها و بیدار شدن هم خیلی سریع‌تر از من یا شما آماده هستند تا وارد عمل شوند.
با این‌حال، زرّافه‌ها ممکن است عجیب‌ترین حیوانات در «خوابیدن» باشند. زرافه‌خای کوچک‌تر با پاهای‌شان که در زیر بدن قرار می‌دهند، دراز می‌کشند (پایین آوردن خود روی زمین یک فرآیند جدی است). زرافه‌ها سر خود را روی کفل‌های خود قرار می‌دهند. ظاهراً آنها بهترین بالش‌های خودشان هستند!
اگر بالش خود را با خود حمل کنید، زمان خواب می‌تواند هر زمانی باشد!
زرافه‌های بالغ نیز گه‌گاه به این شکل می‌خوابند، اما به ندرت پیش می‌آید که بیش از چند دقیقه در یک زمان بخوابند. در واقع، آنها تقریباً هرگز بیش از پنج دقیقه در طبیعت نمی‌خوابند، و اغلب وضعیت را طوری تغییر می‌دهند که سر و گردن خود را خمیده و روی قسمت عقبی خود قرار دهند.
بیشتر اوقات، زرافه‌های بالغ کاملاً ایستاده می‌خوابند (باز هم در فواصل کوتاه) یا نوعی دوره استراحت نیمه‌خوابی را تجربه می‌کنند که در آن چشم‌ها نیمه‌باز می‌مانند، گردن حیوان کاملاً صاف است و گوش‌هایش به تکان خوردن ادامه می‌دهند.
در مجموع، زرافه‌های بالغ تنها با ۳۰ دقیقه خواب در شبانه روز (به طور متوسط) از پس خودشان بر‌می‌آیند. این کوتاه‌ترین نیاز به خواب در کل قلمرو حیوانات است!
به این دلیل که حیوان بزرگی که در وسط دشت دراز کشیده باشد، برای شکارچیان مجاور مهمانی بسیار وسوسه‌انگیز است. زرافه‌ها بزرگ هستند و می‌توانند با سرعت ۳۵ مایل در ساعت بدوند. وقتی آنها هوشیار هستند، دیگر اهداف آسانی برای شکارچیان نیستند.
زرافه‌ها پوست ضخیم، زره داخلی، یا دندان‌های تیز ندارند که به آنها کمک کند وقتی در معرضِ خطر تبدیل‌شدن به شام هستند، با آن مقابله کنند؛ بنابراین آنها با یک چشم باز (گاهی‌اوقات به معنای واقعی کلمه) می‌خوابند و تقریباً در حالت آماده‌باش بالا خود را محافظت می‌کنند.
tags # زرافه سایر اخبار
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است